Mukabele
Osman Şahin'in sesinden 19. Cüz I Mukabele
Kur'an-ı Kerim'in 19. cüzü, Furkan Suresi, Şuara Suresi ve Neml Suresi'ni ihtiva eder.
19. CÜZDE HANGİ SURELER BULUNUR?
🔸 Kur'an-ı Kerim'in 19. cüzü, Furkan Suresi (361-365), Şuara Suresi (366-375) ve Neml Suresi'ni (376-380) ihtiva eder.
FURKAN SURESİ
🔸Mekke döneminde inen Furkan Suresi, 77 ayettir.
🔸 Sure, adını ilk ayette geçen "elFurkân" kelimesinden almaktadır. Kur'an'ın isimlerinden biri olan Furkan, "hak ile batılı birbirinden ayıran" manasına gelmektedir.
🔸Mushaftaki sıralamada yirmi beşinci, iniş sırasına göre kırk ikinci suredir.
🔸Sure de temel konular olarak Hz.Peygamber'in tüm insanlığa gönderildiği, onun tebliğ sırasında karşılaştığı zorluklar ve şirkin kökünün kazınacağı, geçmiş ümmetlerin hayatlarından bazı örnekler de verilerek ele alınmaktadır.
🔸Sure, müşriklerin iddiaları ve iftiralarına cevaben Hz. Muhammed'in hak peygamber olduğunu ortaya koymak üzere nâzil olmuştur.
FURKAN SURESİ'NDE VURGULANAN KONULAR
🔸19. cüzde Furkan Suresi'nin 20-77. ayetleri yer almaktadır.
🔸Furkan sûresi, Allah Teâlâ'nın yüceliğini, evrendeki hükümranlığının mutlaklığını vurgulayan âyetlerle başlar.
"Âlemlere uyarıcı olsun diye kuluna Furkan'ı indiren Allah aşkındır, cömerttir."
"O, göklerin ve yerin egemenliği kendisine ait olan, çocuk edinmeyen, egemenliğinde ortağı bulunmayan, her şeyi yaratan, yarattığına belli bir ölçüye göre düzen veren Allah'tır." Furkan Suresi, 1-2. ayetler
🔸Kur'an'da Hz. Muhammed'in hak peygamber olduğu defalarca tekrar edilmesine rağmen inkar edenlerin ahirette nasıl bir akıbete uğrayacaklarından bahsedilir.
"İnkâr edenler, "Bu Kur'an, onun uydurduğu, birilerinin de bu konuda kendisine yardım ettiği bir düzmeceden ibarettir" dediler; böylece onlar açık bir haksızlık ve iftirada bulunmuş oldular."
"Yine dediler ki: "Bunlar, onun başkalarına yazdırdığı, sabah akşam kendisine okunan eskilerin masallarıdır!" Furkan Suresi, 4-5. ayetler
🔸Sonraki ayetlerde Peygamber Efendimiz'in beşeri vasıfları ön plana çıkarılarak, inkar edenlerin bunu bir kusurmuş gibi değerlendirmeleri eleştirilir.
"Dediler ki: "Bu nasıl peygamber! Yemek yiyor, çarşılarda dolaşıyor. Ona bir melek indirilmeli ve kendisiyle birlikte o melek de uyarıcılık görevi yapmalı değil miydi?" Furkan Suresi, 7. ayet
🔸Yüce Allah Kur'an-ı Kerim'de müşriklerin bu iddialarına cevaben önceki peygamberlerin de aynı şekilde yiyip içen, çarşıda pazarda gezip dolaşan insanlardan seçilmiş olduğu hatırlatılır.
"Senden önce gönderdiğimiz peygamberler de hiç şüphesiz yemek yerler, çarşıda pazarda dolaşırlardı. Biz kiminizi kiminiz için imtihan vesilesi yaptık ki bakalım sabredecek misiniz! Rabbin her şeyi görüp gözetlemektedir." Furkan Suresi, 20. ayet
Furkan Suresi, 1-20. ayetlerin tefsiri
🔸Surede Kur'an neden toptan indirilmediğinin cevabı da verilmektedir. Bu cevap büyük bir önem taşımaktadır.
"İnkârcılar, "Kur'an ona bütünüyle bir defada indirilseydi ya!" diyorlar. Oysa biz onu senin kalbine iyice yerleştirmek için böyle yaptık ve onu uygun aralıklarla parça parça gönderdik." Furkan Suresi, 32. ayet
🔸Surenin 35-44. ayetlerinde peygamberlerini inkar edenlerin nasıl cezalandırıldıklarına değinilir. Mekkeli müşriklerin de aynı hataya düştükleri bu halleriyle hayvanlara benzedikleri vurgulanmaktadır.
"Yoksa sen, onların büyük çoğunluğunun gerçekten senin davetine kulak verdiklerini yahut doğru dürüst düşündüklerini mi sanıyorsun? Aksine onlar, başka değil, bir hayvan sürüsü gibidirler, hatta tuttukları yol bakımından daha da sapkındırlar." Furkan Suresi, 44. ayet
🔸Surenin son kısmında Allah'a inanıp güvenmenin, huzuruna varmanın dünya ve ahiret hayatı için ne kadar faydalı olduğundan bahsedilir. Örnek müminlerin davranışlarından bahsedilir.
ŞUARA SURESİ
🔸Mekke döneminde inen Şuara Suresi 227 âyettir.
🔸Sure, adını 224. âyette geçen "eş-Şu'arâ" kelimesinden almıştır. "Şu'arâ" şairler demektir.
🔸Surede başlıca Mûsâ, İbrahim, Nûh, Hûd,Salih ve Şu'ayb peygamberlerin kıssaları dile getirilmektedir.
🔸Şuara, mushaftaki sıralamada yirmi altıncı, iniş sırasına göre kırk yedinci sûredir. Vâkıa sûresinden sonra, Neml sûresinden önce Mekke'de inmiştir.
ŞUARA SURESİ'NDE VURGULANAN KONULAR
🔸Şuara Suresi'nde genel olarak Allah'ın birliği, vahit ve ahiret konusu, Kur'an'ın kaynağı, bazı peygamberlerin kıssaları ve tebliğlerinden bahsedilir.
🔸Surede Kur'an'ın bir şair tarafından meydana getirildiği iddiaları çürütülür. Dönemin inkarcı şairleri yerilirken mümin şairlerin olduğu da ifade edilir.
🔸Sure iki bölüm olarak ele alınabilir. Birinci bölümde dünya ve ahiret mutluluğunu sağlayacak vahyin, Hz. Nuh'tan itibaren nasıl tebliğ edildiği anlatılmıştır.
🔸10-68. ayetler arasında Hz. Musa ve Harun'un Firavun'a karşı verdikleri mücadele anlatılmıştır.
"Bunun üzerine Mûsâ'ya, "Asân ile denize vur!" diye vahyettik. Deniz derhal yarıldı, her parça koca bir dağ gibi oldu." Şuara Suresi, 63. ayet
🔸69-104. ayetler arasında Hz. İbrahim'in kavmine ve babasına yönelik daveti, tevhid inancı bununla beraber ahiret hayatından kesitler verilmiştir.
🔸105-191. ayetlerde ise Hz. Nûh, Hûd, Sâlih, Lût ve Şuayb'ın davet mücadelesine temas edilmekte, her peygamberin irşad şekli ve muhataplarından gelen tepkiler hakkında bilgi aktarılmakta, iman etmeyen kavimlerin helâk edildiği bildirilmektedir.
🔸İkinci bölüm olarak ele alınabilecek 192-212. ayetler son peygamberin davetiyle başlamaktadır. Gerçeği inkar edenlerin inanamayacakları vurgulanmaktadır.
🔸213-220 ayetlerde ise Hz. Peygamber'e gerçeğe karşı direnenlere asla katılmayacağını bildirmesi, azîz ve rahîm olan Allah'a tevekkül etmesi emredilmekte ve onun gece namazlarındaki dua ve niyazlarının kabul edildiği haber verilmektedir.
"Sen, O, mutlak güçlü ve engin merhamet sahibi olan, huzurunda durduğun ve secde edenler içinde halden hale girdiğin zaman seni gören Allah'a güvenip dayan." Şuara Suresi, 217-219. ayetler
🔸Surenin son yedi ayetinde ise azgınlarla bir arada bulunan samimi olmayan şairlerin şeytanlarla birlikte iyi davranışların eşlik ettiği bir imana sahip olan şairler bunlardan istisna edilmektedir.
"Şairlere gelince, onlara da yoldan sapanlar uyar."
"Onların her vadide şaşkın şaşkın dolaştıklarını ve gerçekte yapmadıkları şeyleri söylediklerini görmez misin?"
"Ancak iman edip dünya ve âhiret için yararlı işler yapanlar, Allah'ı çokça ananlar ve haksızlığa uğratıldıktan sonra kendilerini savunanlar başkadır. Haksızlık edenler, neye nasıl dönüşeceklerini (başlarına nelerin geleceğini) yakında görecekler." Şuarâ Suresi - 224-227 . ayet
Şuara Suresi 10.221 ayetlerin tefsiri
NEML SURESİ
🔸Mekke döneminde inen Neml Suresi, 93 ayettir.
🔸Sure, adını Hz. Süleyman'ın ordusuna yol veren karıncayla ilgili kıssanın anlatıldığı 18. ayetten alır. Neml, karınca anlamına gelmektedir.
🔸Surede başlıca, Süleyman peygamber ve Sebe' melikesi, Belkıs kıssası ile Salih ve Lût peygamberler konu edilmekte, ayrıca mü'minlerin kurtuluşa ereceği, İslâm karşıtlarının kötü akıbetleri, öldükten sonra dirilmek ve kıyamet dile getirilmektedir.
🔸Neml Suresi'nin 1-55. ayetleri 19. cüzde yer almaktadır.
NEML SURESİ'NDE VURGULANAN KONULAR
🔸Neml Suresi iki bölümde ele alınabilir. Birinci bölümde 7-58. ayet aralığında Hz. Musa'nın hayatından kesitler verilir. Firavun ve taraftarlarına mucizeler gönderildiği halde kibirleri yüzünden kabul etmedikleri ve inanmaya yanaşmadıkları belirtilir.
🔸Hz. Musa kıssasına değinildikten sonra Hz. Süleyman'ın nübüvvet ve hükümdarlığı anlatılır. Onun kuş dilini bildiğinden, cinlere, insanlara ve kuşlara hükmettiğinden söz edilir. Sebe melikesi (Belkıs) ile olan muhaberesi ve sonunda onun Süleyman'ın yanına gelerek hak dini benimsemesi anlatılır.
"Bir zaman cinlerden, insanlardan ve kuşlardan oluşan orduları Süleyman'ın emrinde toplanmış, birlikte sevk ve idare ediliyordu."
"Nihayet Karınca vadisine geldiklerinde, bir karınca şöyle dedi: "Ey karıncalar! Yuvalarınıza girin; aman, Süleyman ve ordusu farkına varmadan sizi ezmesin!"
Onun bu sözünden dolayı Süleyman neşeyle gülümsedi ve "Ey rabbim!" dedi, "Gerek bana gerekse anne babama verdiğin nimete şükretmeye ve hoşnut olacağın iyi işler yapmaya beni muvaffak kıl. Rahmetinle beni iyi kullarının arasına kat!" Neml Suresi, 17-19. ayetler
🔸Hz. Süleyman kıssasının ardından Hz. Sâlih ile Lût'un kendi kavimlerine yönelik tebliğlerine temas edilir. Her iki topluluğun ilâhî daveti kabul etmeyip peygamberlerine kötü muamelede bulundukları ve sonunda helâk edildikleri haber verilir.
Neml Suresi 1-58. ayetlerin tefsirini okumak için tıklayınız
🔸Surenin ikinci bölümü 59-93. ayetlerinde şirk koşmanın insan psikolojisiyle bağdaşmayan noktalarına temas edilmiştir.
🔸 İnsan onuruyla bağdaşmayan şirk telakkisinin eleştirisine dair âyetlerin ardından gaybın yalnızca Allah tarafından bilineceğine işaret edilmiştir. Kehanet gibi yollarla gaybden haber vermenin bir nevi şirk sayıldığına işaret edilir.
"Peki yeryüzünü yerleşmeye elverişli kılan, vadilerinden nehirler akıtan, yerde sarsılmaz dağlar yaratan, iki deniz arasına engel koyan kim? Allah'tan başka bir tanrı mı? Doğrusu onların çoğu gerçeği bilmiyorlar." Neml Suresi, 61. ayet
MUKABELE NASIL OKUNUR?
Mukabele karşılık verme, karşılıklı okuma anlamına gelir. Bir kimsenin Kur'an'ı ezberden veya kitaptan yüksek sesle okuması ve onu dinleyen topluluğun da sessizce Kur'an'dan takip etmesi anlamına gelen mukabele şu şekilde okunmalıdır:
🔸 Okumaya başlamadan önce ağız misvakla temizlenmeli.
🔸 Mescit veya bir başka temiz yerde okunmalı.
🔸 Kıbleye yönelmeli.
🔸 Allah Teâla'nın Nahl suresinin 98'inci ayetinde buyurduğu üzere "Kur'an okuyacak olduğun zaman, kovulmuş şeytandan Allah'a sığın" sözünden hareketle Kur'an okumaya başlarken euzü besmele çekilmelidir.
🔸 Tevbe Suresi hariç her surenin başında besmele çekilmelidir.
🔸 Okunan Kur'an ayetlerini huşu ile dinleyip anlamları hakkında düşünmelidir.
🔸 Sesi güzelleştirmek ve Kur'an-ı Kerim'i tane tane okumak gerekir. Aceleci davranmamak ve med kaidelerine uymak gerekir.
KUR'AN-I KERİM HATİMLİ MEAL DİNLEMEK İÇİN TIKLAYIN
MUKABELE NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Peygamber Efendimize (sav) 610 yılında ilk vahyin gelişiyle başlayan Kur'an'ın indiriliş süreci, 632 yılına kadar, yaklaşık 23 yıl devam etti.
🔸 Peygamberimizle (sav) Cebrail, her yıl Ramazan ayında bir araya gelerek, o güne kadar indirilen Kur'an ayetlerini, karşılıklı olarak okudular. Önce Cebrail okur Peygamberimiz (sav) dinlerdi. Daha sonra da Peygamberimiz okur, Cebrail dinlerdi.
🔸 Bu durum Peygamberimizin (sav) vefat ettiği yıl 632 de iki kez tekrarlandı. Böylece Kur'an ayetlerinin unutulmasının önüne geçildi. Peygamberimizin (sav) bu davranışını kendilerine örnek alan Müslümanlar, bunu dini bir gelenek olarak günümüze kadar sürdürmüşlerdi.
PEYGAMBERİMİZ KUR'AN'I BAŞKASINDAN DİNLEMEYİ SEVERDİ
Peygamber Efendimiz (sav), Kur'an'ı başkasından dinlemeyi severdi. Başkasından dinlerken mübarek gözyaşlarını tutamazdı.
🔸 Bir hadiste, Allah'ın evlerinden birinde O'nun kitabını okuyan ve müzakere eden cemaati rahmetin kaplayacağı, onları meleklerin kuşatacağı ve Allah Teâlâ'nın o mecliste yer alanları kendi nezdinde bulunanlara bildireceği kaydedilir.
Müslim, Ebû Dâvûd, Tirmizî
İbn-i Mes'ud (ra) anlatıyor:
Resulullah (sav) bana hitaben: "Bana Kur'ân oku!" buyurdu. Ben "Ya Resûlallah! Kur'ân sana indirildiği halde, sana Kur'ân'ı ben mi okuyacağım?" dedim. Allah Resulü (sav) "Ben Kur'an'ı kendimden başka birisinden dinlemeyi hakikaten severim" buyurdu. Bunun üzerine, Resul-i Ekrem'e (sav) Nisâ suresinden okumaya başladım.
Nihayet "Her ümmetten birer şâhit getirdiğimiz ve ey Muhammed, onların üzerlerine de seni şâhit olarak getirdiğimiz zaman onların hâli nice olur?" ayetine geldiğimde, Resûl-i Ekrem Efendimiz (sav) "Şimdilik yeter!" buyurdu. Dönüp baktığımda, bir de ne göreyim, Resul-i Ekrem Efendimizin (sav) iki gözünden yaşlar akıyordu.