Kırk Sahabe'ye bu hafta Yozgat Bozok Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. İsmail Pırlanta konuk olarak katıldı. Doç . Dr. İsmail Pırlanta bizlere cennetle müjdelen on sahabiden biri olan, Hz. Ömer'in evinde İslam ile şereflendiği sahabi, Said B. Zeyd (r.a.) hayatını anlattı.

Said B. Zeyd (r.a.) hayatından önemli kısımların anlatıldığı Kırk Sahabe'de üzerinde durulan konu başlıkları şöyle:

🔶 Said B. Zeyd'in (r.a.) Müslüman Oluşu

🔶 Said B. Zeyd'in İslam'a Katkısı

🔶 Said B. Zeyd'in Rolü

SAİD BİN ZEYD KİMDİR?

Said bin Zeyd, genç yaşta İslam'ı kabul eden, Peygamberimiz tarafından cennetle müjdelenen on sahabeden biri. İslam öncesinde de babası putlara tapmaz, müşriklerin kestiği hayvanların etinden yemezdi ve Allah'ın birliğine iman etmesi konusunda Said'e daima telkinlerde bulunurdu. Hz. Ömer, Said bin Zeyd'in evinde İslam ile şereflenmişti. Said bin Zeyd, hem Peygamberimiz döneminde hem de onun ölümünün ardından pek çok önemli görev üstlenmiş; siyasi çekişmelerden uzak kalmış ve halifelerin aleyhlerindeki propagandaların karşısında durmuştu. Peki, Said bin Zeyd kimdir? Said bin Zeyd'in hayatı…

Said bin Zeyd, 600 yılı civarında Mekke'de doğdu. Adî bin Kâ'b oğullarından olup soyu dedelerinden Kâ'b bin Lüey'de Hz. Peygamber'in soyu ile birleşir.

Babası, İslam öncesi dönemde Hanîf dinine mensup olmakla bilinen Zeyd bin Amr bin Nüfeyl, annesi Huzâa kabilesinden Fâtıma bint Ba'ce'dir.

BABASI ALLAH'IN BİRLİĞİNE İMAN ETMESİNİ TELKİN EDERDİ

Babasının putlara tapmadığı, müşriklerin kestiği hayvanların etinden yemediği, Cahiliye âdetlerine değer vermediği ve kız çocuklarının diri diri toprağa gömülmesine şiddetle karşı çıktığı göz önüne alınırsa Saîd'in aile ortamında bu inançları benimseyen bir kişi olarak yetiştiği söylenebilir.

Kaynaklarda babasının ona Allah'ın birliğine iman etmesi konusunda telkinde bulunduğu zikredilir.

CENNETLE MÜJDELENEN ON SAHABİDEN BİRİYDİ

Çok genç yaşta İslam'ı kabul eden Saîd bin Zeyd'in 12'nci veya 13'ncü Müslüman olduğu nakledilir. Resûl-i Ekrem tarafından cennetle müjdelenen on sahabi arasında yer aldı.

Saîd amcasının kızı ve Ömer'in kız kardeşi Fâtıma ile Ömer de onun kız kardeşi Âtike ile evliydi.

HZ. ÖMER, ONLARIN EVİNDE MÜSLÜMAN OLDU

Mekkelilerin Hz. Peygamber'i öldürme kararını uygulamak üzere harekete geçen Ömer, kız kardeşi Fâtıma'nın Müslüman olduğunu öğrenince Saîd bin Zeyd'in evine giderek onu hanımı ile birlikte tartakladı.

Ancak Saîd'in sabırlı davranması ve sorulan sorulara inandırıcı cevaplar vermesi üzerine Ömer onları bıraktı ve okunan Kur'an'ı dinledikten sonra iman etmeye karar verdi.

HZ. ÖMER NASIL MÜSLÜMAN OLDU?

MÜŞRİKLERDEN ÇOK EZİYET GÖRDÜ VE HİCRET ETTİ

Saîd müşriklerden çok eziyet gördü ve hanımıyla birlikte Medine'ye hicret etti. Resûlullah onu Râfi' bin Mâlik, diğer bir rivayete göre ise Übey bin Kâ'b ile kardeş ilân etti. Medine'de Resûl-i Ekrem'in yakın çevresinde bulunan Zeyd, Mekke müşrikleri başta olmak üzere Hz. Peygamber aleyhinde faaliyet gösterenler hakkında bilgi toplama konusunda önemli görevler yaptı.

Bedir Gazvesi'ne sebep olan Mekkeliler'in Suriye kervanı hakkında bilgi toplamakla görevlendirildiği için savaşa fiilen katılamadı; ancak ganimetten payı tam olarak verildi ve gördüğü hizmete karşılık cihad sevabını da alacağı kendisine müjdelendi.

PEYGAMBERİMİZİN VEFATINDAN SONRA ÖNEMLİ GÖREVLER ÜSTLENDİ

Uhud ve Hendek gazveleri, Hudeybiye Antlaşması, Mekke'nin fethi, Huneyn ve Tebük Seferi ile Vedâ haccında bulunan Saîd, Resûl-i Ekrem'in vefatından sonra da önemli görevler üstlendi.

Hz. Ebû Bekir'in halife seçilmesi sırasında ortaya çıkan ihtilâfları gidermek için büyük gayret gösterdi. Hz. Ebû Bekir, vefatından önce yerine halife bırakacağı kimse ile ilgili genel eğilimi araştırırken onun da görüşüne başvurdu.

İSLAMİ İLİMLERİN KURULUŞUNDA ÖNCÜ OLAN SAHABİ

VALİLİK TEKLİFİNİ REDDEDİP CİHADI TERCİH ETTİ

Ecnâdeyn Savaşı'nda ordu kumandanı Hâlid bin Velîd'in talimatıyla süvari birliklerine, bu savaşta bozguna uğrayarak Fihl'e kaçan Bizans ordusuyla yapılan Fihl Muharebesi'nde piyade birliklerine kumanda etti ve her iki savaşın kazanılmasına büyük katkı sağladı.

Yine kumandanlardan biri olarak katıldığı Yermük Savaşı'nda ve Dımaşk'ın fethinde önemli roller üstlendi. Ebû Ubeyde bin Cerrâh kendisine Dımaşk valiliğini teklif edince o bunun yerine cihadı tercih etti.

İÇ ÇEKİŞMELERDEN UZAK BİR YAŞAM SÜRDÜ

Hz. Ömer, vefatından önce oluşturduğu altı kişilik hilâfet şûrasına aşere-i mübeşşereden sağ kalanları aldığı halde onu dâhil etmemesi yakın akraba olmalarıyla izah edilir.

Hz. Osman'ın hilâfeti döneminde Irak'ta bulunan arazileri dolayısıyla zaman zaman Kûfe'ye gittiği ve burada oturduğu bilinen Saîd bin Zeyd fitne olaylarının ortaya çıkmasından sonra Medine'ye çekildi ve iç çekişmelerden uzak bir hayat yaşadı.

OSMAN VE ALİ HAKKINDAKİ KÖTÜ PROPAGANDALARI ÖNLEDİ

Hz. Osman ve Hz. Ali dönemlerinde her ikisi hakkında yapılan kötü propagandaları önlemeye çalıştı. Gördüğü haksızlıklara müdahale etmekten çekinmez, ashap aleyhinde bulunanlara şiddetle karşı çıkardı.

Kûfe'de Hz. Ali ve diğer sahabiler aleyhinde konuşan birini uyardığı ve ona, bir sahabinin Resûlullah ile kısa bir süre bulunup gördüğü bir hizmet sebebiyle yüzünün tozlanmasının sonradan gelenlerden birinin Hz. Nuh kadar yaşayıp güzel işler yapmasından daha hayırlı olduğunu söylediği rivayet edilmiştir.

VEFATININ ARDINDAN CENNETÜ'L BAKİ'YE DEFNEDİLDİ

Hayatının son dönemlerini Medine yakınında bulunan Akîk vadisindeki evinde ziraatla uğraşarak geçiren Saîd bin Zeyd 670 veya 671 yılında vefat etti. Techiz ve tekfin işleriyle komşusu Sa'd bin Ebû Vakkas ilgilendi.

Cenaze namazını Abdullah bin Ömer'in kıldırmasından sonra Medine'ye götürülerek Cennetü'l-baki'ye defnedildi. Kûfe'de öldüğü ve cenaze namazını Mugire bin Şu'be'nin kıldırdığına dair rivayet muteber kabul edilmemiştir.

RİVAYETLERİ KÜTÜB-İ SİTTE'DE YER ALIR

Saîd bin Zeyd, Hz. Peygamber'den mükerrerleriyle birlikte kırk sekiz hadis nakletmiş olup rivayetleri Kütüb-i Sitte'de yer alır. Ahmed bin Hanbel onun mükerrerlerle beraber otuz hadisini tahriç etmiştir.

Buhârî ve Müslim'in el-Câmiʿu'ṣ-sahîh'lerinde yer alan üç hadisinden ikisi ittifakla, biri sadece Buhârî tarafından tahriç edilmiştir.

İSLAM İLE ŞEREFLENEN İLK KRAL

SAİD BİN ZEYD'İN EN MEŞHUR RİVAYETİ

Başlıca râvileri Abdullah bin Ömer, Amr bin Hureys ve Ebü't-Tufeyl gibi sahâbîlerle oğlu Hişâm, Zir bin Hubeyş, Urve bin Zübeyr bin Avvâm, Saîd bin Müseyyeb, Humeyd bin Abdurrahman bin Avf, Kays bin Ebû Hâzim, Ebû Osman en-Nehdî, Muhammed bin Sîrîn ve Abbas bin Sehl bin Sa'd gibi tâbiîlerdir.

En meşhur rivayeti cennetle müjdelenen on sahabinin isimlerinin topluca zikredildiği hadistir. Said bin Zeyd'in rivayet ettiği hadiste şu ifadeler yer alır:

"Rasulullah (sav)'ın şöyle söylediğini işittim:

"Ebu Bekr cennetliktir, Ömer cennetliktir, Osman cennetliktir, Ali cennetliktir, Talha cennetliktir, Zübeyr cennetliktir, Sa'd İbnu Malik cennetliktir, Abdurrahman İbnu Avf cennetliktir, Ebu Ubeyde İbnu'l-Cerrah cennetliktir."

(Ravi der ki: Zeyd) onuncu da sükût etti. Dinleyenler: "Onuncu kim?" diye sordular. (Bu taleb üzerine): "Said İbnu Zeyd!" dedi. Yani bu, kendisi idi. Zeyd sonra ilave etti:

"Allah'a yemin ederim. Onlardan birinin Resulullah (sav) ile birlikte yüzü tozlanacak kadar bulunuvermesi, sizden birinin ömür boyu çalışmasından daha hayırlıdır, hatta ömrü, Hz. Nuh aleyhisselamın ömrü kadar uzun olsa bile." (Ebu Davud, Sünnet 9)

**

VAV TV RESMİ WEB SİTE

► https://www.vavtv.com.tr

VAV TV FREKANS AYARLARI

►https://www.vavtv.com.tr/frekanslar

SOSYAL MEDYA ADRESLERİ

► https://facebook.com/vavtv
► https://twitter.com/vavtvresmi
► https://instagram.com/vavtvresmi

Soru, görüş ve önerileriniz için aşağıdaki iletişim bilgisinden Vav TV'ye ulaşabilirsiniz.

► iletisim@vavtv.com.tr